Περιοδικός Πίνακας και Περιοδικές Ιδιότητες των Στοιχείων - Μεταβολή της Ατομικής Ακτίνας - Χημεία Γ Λυκείου

Η άσκηση στο άρθρο αυτό προέρχεται από την ενότητα 1.2.8 του βιβλίου  «Γενική Χημεία Γ΄ Λυκείου Θετικής Κατεύθυνσης» - Κ. Καλαματιανός.   Λεπτομερής παρουσίαση του βιβλίου, αποσπάσματά του και τρόποι αγοράς δίνονται στον ιστότοπο:

  https://sites.google.com/site/kalamatianosbooks 

  Το βιβλίο διατίθετα στον παραπάνω ιστότοπο σε ειδική προνομιακή τιμή.

  

Το βιβλίο διατίθεται στα παρακάτω βιβλιοπωλεία (μεταξύ άλλων):  Ιανός (Σταδίου 24, Αθήνα  –  Αριστοτέλους 7, Θεσ/νίκη), Κορφιάτης  (Ιπποκράτους 6, Αθήνα) , Γρηγόρη (Σόλωνος 71, Αθήνα),  Ελευθερουδάκης,  Πατάκης,  Σαββάλας-Βιβλιορυθμός (Ζωοδ. Πηγής 18 & Σόλωνος, Αθήνα), "Βιβλιοεπιλογή" Γ.Χ.  Αναστασάκης (Σόλωνος 110, Αθήνα) , Σ. Μαρίνης (Σόλωνος 76, Αθήνα),  Βιβλιοχώρα (Χαριλάου Τρικούπη 49, Αθήνα), ΒΕΡΓΙΝΑ, ΨΑΡΑΣ (Θεσ/νίκη),  ΠΑΙΔΕΙΑ(Κανάρη 11, Λάρισα).

 Λεπτομερής περιγραφή του βιβλίου και αποσπάσματα του δίνονται στον παρακάτω ιστότοπο όπου είναι δυνατό να αγορασθεί και σε ειδική προνομιακή τιμή (περιορισμένος αριθμός βιβλίων).  Για τους τρόπους αγοράς του βιβλίου πατήστε εδώ.  Τα έξοδα αποστολής είναι δωρεάν εντός  Ελλάδας για απλό δέμα.

 https://sites.google.com/site/kalamatianosbooks/

Άσκηση - Παράδειγμα  #1-35



Δίνονται τα χημικά στοιχεία ₁₁Na και ₁₇Cl.
α) Ποιες είναι οι ηλεκτρονιακές δομές των παραπάνω στοιχείων στην θεμελιώδη κατάσταση;
β) Ποιο από τα δύο αυτά στοιχεία έχει την μικρότερη ατομική ακτίνα; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας (Απολυτήριες Εξετάσεις Γ’ τάξης Ενιαίου Λυκείου 2004 – Xημεία Θετικής Κατεύθυνσης)

Λύση:


α) Οι ηλεκτρονιακές δομές είναι:

₁₁Na    1s²2s²2p⁶3s¹

₁₇Cl    1s²2s²2p⁶3s²3p⁵

β) Το Cl έχει την μικρότερη ακτίνα. Τα δύο στοιχεία βρίσκονται στην ίδια περίοδο (περίοδος 3 του περιοδικού πίνακα) και ισχύει ότι καθώς μετακινούμαστε από τα αριστερά προς τα δεξιά (από τα μέταλλα προς τα αμέταλλα) σε μία περίοδο η ατομική ακτίνα ελαττώνεται.

Η αιτιολόγηση για το γεγονός αυτό δίνεται στην Μεθοδολογία #4 και την Μέθοδο Α. Το δραστικό πυρηνικό φορτίο που επιδρά στα ηλεκτρόνια των ατόμων αυξάνει καθώς μετακινούμαστε από το Na προς το Cl (αυξάνει ο ατομικός αριθμός Z ενώ παραμένει σταθερός ο αριθμός των ενδιάμεσων ηλεκτρονίων). Το αποτέλεσμα είναι τα ηλεκτρόνια να έλκονται ισχυρότερα προς τον πυρήνα στην περίπτωση του Cl.